۱- طبق اطلاع رسانی قرار بر ثبت چک ها در سامانه صیاد است این سامانه چيست و در کجا در دسترس است؟
صیاد، سامانه یکپارچه در بانک مرکزی است و براساس قانون جديد چك، چك‌ها در اين سامانه ثبت، تاييد و منتقل مي شوند.
در حال حاضر ابزارهای دسترسی به سامانه صیاد شامل برنامک هاي موبايلي حوزه پرداخت است که آماده ارائه خدمات ثبت، تاييد و انتقال چک به صورت اختياري هستند و فهرست آنها در سايت شاپرك منتشر مي‌شود. اينترنت بانك و همراه بانك بانك ها و موسسات اعتباري نيز به زودي امكان دسترسي به سامانه صياد را فراهم مي‌كنند. شعب بانك ها هم اين خدمت را براي كسايي كه دسترسي به اينترنت ندارند، انجام مي دهند. همچنين بانك مركزي در حال بررسي روش هاي ديگر دسترسي به سامانه صياد از جمله تلفن‌بانك، ابزار پيامكي، كدهاي دستوري و ساير روش‌هايي است كه توسط شبكه بانكي اطلاع‌رساني خواهند شد.
۲- از چه زمانی ثبت چک ها در صیاد اجباری مي شود؟
از ابتدای سال آینده ثبت چک های جديد در سامانه صياد اجباري مي شود. چک هاي موجود هم در حال حاضر مي‌توانند به صورت اختياري در سامانه صياد ثبت شوند. البته بانک مركزي در آينده، چك هاي موجود را جمع‌آوري و با چك‌هاي جديد جايگزين مي‌كند و در اين خصوص، فرجه زماني مناسب را در اختيار مشتريان قرار مي دهد تا مشكلي به وجود نيايد.
۳- چک‌های جدید چه ویژگي هايي دارند؟
چک‌های جدید چند ویژگي دارند که از چک هاي موجود متفاوت است. مثلا رنگ چك‌هاي موجود صورتي و سبز است اما چك‌هاي جديد با تم رنگ بنفش چاپ و منتشر مي‌شوند. همچنين بر روي برگه چك‌هاي جديد عبارت «كارسازي اين چك منوط به ثبت صدور، دريافت و انتقال آن در سامانه صياد است.» درج شده است.
۴- اگر بانک عامل اپلیکشین یا نرم‌افزار نداشته باشد، مشترياني که داراي چك جديد صياد هستند چگونه مي‌توانند چك خود را در سامانه صياد ثبت كنند؟
می‌توانند به شعبه مراجعه کنند یا از طریق اپليکيشن‌هاي پرداخت عمومي براي دسترسي به سامانه صياد استفاده کنند.
۵- دراستفاده از چک‌های جدید برای افرادي که به هر دليل نمي‌توانند به اينترنت دسترسي داشته باشند،راهکاري در نظر گرفته شده است؟
این دسته از افراد می‌توانند به شعبه بانک مراجعه کنند. البته سایر روش هاي دسترسي به صياد نيز در بانک مركزي در دست بررسي است كه به محض اجرايي شدن، حتما اطلاع رساني خواهد شد.
۶- چگونه باید اطلاعات چک را ثبت کرد؟
پس از درج مندرجات چک در برگ آن، صادر کننده چک به یكی از ابزارهای دسترسي به سامانه صياد مراجعه كرده و سپس اقدام به ورود اطلاعات چك و اطلاعات هويتي ذينفع/ذينفعان مي‌كند.
خلاصه مراحل به شرح زیر است:
·ثبت مندرجات شامل تاریخ سررسید، مبلغو اطلاعات هویتي ذينفع در برگ چک
·مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسي به سامانه صياد
·احراز هویت
-احراز هویت در اینترنت‌بانک و برنامک موبایلي بانک، صرفاً يك بار پس از دريافت نام كاربري و رمز عبور اين برنامه‌ها انجام مي‌شود.
– احراز هویت در برنامک‌های موبایلي حوزه پرداخت از طريق ورود اطلاعات يکي از کارت‌هاي بانكي متعلق به صادركننده چك نزد همان بانكي كه دسته چك وي را صادر كرده است، انجام مي‌شود.
– احراز هویت در شعب بانک‌های عامل طبق روال‌های موجود انجام مي‌شود.
·ورود مندرجات چک در سامانه صیاد و تکمیل فیلد «بابت» ·تاييد و ثبت اوليه چک
۷- چگونه باید اطلاعات چک را تایید کرد؟
با توجه به اینکه ثبت نهایی چک منوط به استعلام و تطبيق مندرجات برگ چک با اطلاعات ثبت شده در سامانه صياد مي‌باشد، گيرنده چك با در دست داشتن برگ چك اقدامات زير را صورت خواهد داد:
·مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسي به سامانه صياد (لزومي به يکسان بودن ابزار مورد استفاده توسط صادرکننده و تاييد‌كننده چك وجود ندارد)
·احراز هویت
-احراز هویت در اینترنت‌بانک و برنامک موبایلي بانک، صرفاً يك بار پس از دريافت نام كاربري و رمز عبور اين برنامه‌ها انجام مي‌شود.
– احراز هویت در برنامک‌های موبایلي حوزه پرداخت از طريق ورود اطلاعات يکي از کارت‌هاي بانكي متعلق به ذينفع چك انجام مي‌شود.
– احراز هویت در شعب بانک‌های عامل طبق روال‌های موجود انجام مي‌شود.
·استعلام و تطبیق مندرجات برگ چک شامل تاریخ سررسید، مبلغ و اطلاعات هويتي ذينفع
·تایید یا رد چک براساس انطباق يا عدم انطباق مندرجات
oدر صورت تایید چک: چک در وضعیت ثبت نهايي تلقي مي‌شود و قابليت نقد شدن در سررسيد را خواهد داشت.
oدر صورت رد چک: ذینفع ضمن انتخاب حداقل یکی از دلايل مندرج در سامانه، مي‌بايست فيزيک چك را به صادركننده/انتقال‌دهنده عودت دهد. نكته: مراجعه به سامانه صياد از طريق برنامك‌هاي موبايلي حوزه پرداخت براي ثبت، تاييد يا انتقال چك صرفا بايد از طريق تلفن‌همراهي كه سيم‌كارت آن متعلق به خود شخص است، انجام شود.
۸- پشت نویسی چک برای انتقال به چه روالي انجاممي شود؟
پشت نویسی چک های موجود براي انتقال، طبق روال قبلي ادامه دارد اما انتقال چک هاي جديد بايد از طريق سامانه صياد انجام شود.
۹- چگونه می‌توان چک را از طریق سامانه صیاد انتقال داد؟
در قانون جدید چک پشت‌نویسی با درج اطلاعات مربوطه در سامانه صياد جايگزين شده است. براين اساس، مراحل زير توسط انتقال دهنده چک مي‌بايست انجام گيرد:
·مراجعه به یکی از ابزارهای دسترسي به سامانه صياد
·احراز هویت
-احراز هویت در اینترنت‌بانک و برنامک موبایلي بانک، صرفاً يك بار پس از دريافت نام كاربري و رمز عبور اين برنامه‌ها انجام مي‌شود.
– احراز هویت در برنامک‌های موبایلي حوزه پرداختاز طريق ورود اطلاعات يکي از کارت‌هاي بانكي متعلق به ذينفع چك انجام مي‌شود.
– احراز هویت در شعب بانک‌های عامل طبق روال‌های موجود انجام مي‌شود.
·ورود شناسه صیادی برگ چک متعلق به انتقال دهنده در سامانه صیاد
·ورود اطلاعات مربوط به قلم اطلاعاتی «بابت» و هویت ذینفع جديد چک(انتقال‌گيرنده)
·تایید و ثبت اولیه انتقال چک در انتقال چک نيز ذينفع جديد چک(انتقال‌گيرنده) بايد مرحله تاييد را پس از دريافت برگه چك در سامانه صياد انجام دهد.
۱۰- آیا چک‌های قدیمي مي‌توانند در وجه حامل صادر شوند؟
چک‌های قدیمی به شکل سابق مي‌توانند کارسازي شوند و بنابراين در وجه حامل نيز مي‌توانند صادر شوند.
۱۱- ممنوعیت صدور چک در وجه حامل شامل کدام چک‌هاست؟
چک های جدید. در واقع چک های جديد بايد در وجه ذينفع مشخص صادر، و در سامانه صياد ثبت شوند.
۱۲- آیا با ابلاغ قانون جدید صدور چک هنوز هم صدور چک برای ضمانت امکان‌پذير است؟
بله. چک های موجود که طبق روال انجام می‌شود اما صدور چک ضمانت برای چك‌هاي جديد بايد در سامانه صياد ثبت شود.
۱۳- اگر چک های صیاد طرح جدید در سامانه صياد ثبت نشود چه اتفاقي مي افتد؟
مشمول الزام‌ها و سازوکارهای مقرر در قانون صدور چک نمی‌شوند و صرفاً نقش یک سند مدني دارد كه نشان مي‌دهد از شخصي طلب داريد.
۱۴- وظیفه ثبت چک در سامانه صیاد با چه شخصی است؟
صادرکننده چک، چک را در سامانه صیاد ثبت می‌كند. ذینفع چك نيز آن را تاييد مي‌كند.
۱۵- اگر مندرجات برگه چک با اطلاعات سامانه صیاد مغایر باشد تکلیف چيست؟
در حال حاضر که ثبت چک اختیاری است ملاک، برگه چك است اما با توزیع چك هاي جديد در صورت وجود مغايرت، بانك، وجه چك را پرداخت نمي كند و اگه دارنده چك بخواهد، مي تواند چك را برگشت بزند.
۱۶- کسانی که دریافت کننده چك هستند از كجا بدانند صادركننده در سامانه صیاد، صدور آن را ثبت كرده است؟
نکته مهم این است که دریافت‌کننده اگر در صیاد وارد نشده و اطلاعات ثبتي صادركننده را تاييد نكرده باشد، چك او اعتبار ندارد بنابراين براي اطمينان از اين موضوع دريافت كننده چك، در زمان دريافت برگه چك حتما بايد به سامانه صياد مراجعه كرده و اطلاعات ثبت شده توسط صادركننده را بررسي و تاييد كند.
۱۷- محرومیت‌های دارندگان چک برگشتی در قانون جديد شامل چه مواردي مي‌شود؟
در قانون جدید چک، بعد از ثبت غیرقابل پرداخت بودن یا کسري مبلغ چک در سامانه يكپارچه بانك مركزي، اين سامانه مراتب را به صورت برخط به تمام بانك‌ها و مؤسسات اعتباري اطلاع مي‌دهد. پس از گذشت بيست و چهار ساعت، تمام بانك‌ها و مؤسسات اعتباري حسب مورد مكلفند تا زماني كه از چك برگشتي رفع سوء اثر نشده است، محدوديت‌هاي زير را نسبت به صاحب حساب و امضاكننده چك برگشتي اعمال كنند:
الف- عدم امکان افتتاح هرگونه حساب و صدور کارت بانکی جدید؛ حتی صدور المثني/ تمديد تاريخ اعتبار كارت/ كارت اعتباري و تسهيلات خرد
ب- مسدود شدن وجوه تمام حساب‌ها و کارت‌های بانکی و هر مبلغ متعلق به صادرکننده كه تحت هر عنوان نزد بانك‌ها یا مؤسسات اعتباري موجود است به ميزان كسري مبلغ چك؛
ج- عدم پرداخت هرگونه تسهیلات بانکی یا صدور ضمانت‌نامه‌هاي ارزي يا ريالي؛ د- عدم گشايش اعتبار اسنادي ارزي يا ريالي.
۱۸- افراد هیئت مدیره یک شرکت که داراي چك برگشتي مربوط به شركت هستند آيا در چك شخصي خود نيز به مشكل بر مي‌خورند؟
خیر
۱۹- آیا کسانی که بدهی به بانک دارند طبق قانون جديد چك مي توانند دسته چك بگيرند؟
خیر. این اشخاص مطابق ضوابط ابلاغی بانک مرکزي اساساً امکان افتتاح حساب جاري را ندارند.
۲۰- ثبت اطلاعات چک چه مزایایی دارد؟
·صدور چک بلامحل به حداقل می‌رسد.
·اعتبار و اعتماد به چک بیشتر می‌شود و قطعا آمار چک‌های برگشتي و پرونده هاي مربوط به آن بسيار کاهش مي‌يابد. ·با اجراي قانون، اعتبار چك صرفاً متكي به لاشه كاغذي نيست و با پشتيبان گيري و ثبت اطلاعات مندرج در چك در سيستم متمركز بانك مركزي، از وقوع جرائمي مثل جعل چك جلوگيري مي‌شود و نگراني‌ها در خصوص از بين رفتن لاشه چك در مواردي از قبيل سيل، زلزله، سرقت چك و … كاهش پيدا مي‌كند.
·یکی دیگر از مزايا اين است که اجازه ثبت چک جديد در سامانه صياد براي دارندگان چك برگشتي وجود ندارد. قبلا اگر شخصي چك برگشتي داشت مي توانست دسته چك خودش را تا برگ آخر استفاده كند اما با اجراي قانون جديد، صدور و ثبت چك جديد در سامانه صياد براي كساني كه حتي يك فقره چك برگشتي داشته باشند، امكان‌پذير نيست.
·زمان رسیدگی قضایي به چک برگشتي بسيار کوتاه‌تر مي‌شود · محدوديت هاي دارندگان چک برگشتي بيشتر مي‌شود.
۲۱- با ثبت اطلاعات، وجود چک فیزیکی ضروري هست يا خير؟
بله ضروری است و در زمان وصول چک، اطلاعات برگه چک با سامانه صیاد تطبیق داده مي‌شود.
۲۲- سامانه صیاد غیر از ثبت، تایيد و انتقال چک، چه خدماتي را در اختيار مشتريان بانکي مي‌گذارد؟
در این سامانه می توان وضعیت اعتباري صادرکننده چک را استعلام گرفت. به اين صورت که با وارد كردن شناسه ۱۶ رقمي صيادي برگ چك مي‌توانيد وضعيت صادركننده چك در سيستم بانكي را از بابت داشتن يا نداشتن چك برگشتي مشاهده كنيد
البته شما می‌توانید این سرويس را از سايت بانک مرکزي و سامانه پيامکي ۷۰۱۷۰۱ نيز دريافت كنيد.
۲۳- در قانون جدید اگر حساب صادرکننده چک، کسری داشته باشد چه كار باید كرد؟
در صورت کسری حساب صادرکننده (شخصی که چك در ابتدا متعلق به او بوده است) می توان مبلغ موجود در آن حساب را طلب كرده و همچنين خواهان پرداخت مبلغ كسري چك از محل مبالغ موجود در ساير حساب‌هاي انفرادي ريالي صاحب حساب در همان بانك شد. اين موضوع شامل تمامي چك‌هاست و در حال حاضر اجرا مي‌شود.
با توزیع چک‌های جدید و در صورت کسري مبلغ چک، علاوه بر امكان فوق، تمام حساب‌هاي صادركننده چك در تمام بانك‌ها و موسسات اعتباري به ميزان مبلغ كسري چك پس از گذشت ۲۴ ساعت از ثبت غيرقابل پرداخت بودن (ثبت برگشت چك) مسدود خواهد شد.
۲۴- اقدام قضایی برای چک برگشتي در قانون جديد چگونه انجام مي‌شود؟
در صورت برگشت چک به هر دلیلی، بانک مکلف است به درخواست دارنده چك، فوراً غیر قابل پرداخت بودن آن را در سامانه يكپارچه بانك مركزي ثبت كند و با دريافت كد رهگيري و درج آن در گواهينامه عدم پرداخت، علت يا علل عدم پرداخت را صريحاً قيد و آن را امضاء، مهر و به متقاضي (دارنده چك) تسليم كند.
در گواهینامه عدم پرداخت باید هویت و نشاني کامل صادرکننده و دارنده چک، كد رهگيري دريافت شده از سامانه يكپارچه بانك مركزي، مهر بانك و شخص حقوقي و وضعيت مطابقت يا عدم مطابقت امضاي چك و نمونه امضاي موجود در بانك درج شده باشد، در غير اين صورت در مراجع قضائي و ثبتي به آن ترتيب اثر داده نمي‌شود.
دارنده چک برگشتی با در دست داشتن گواهینامه عدم پرداخت، می تواند به دفاتر خدمات الکترونيک قضايي قوه قضائيه رفته و درخواست صدور اجراييه از دادگاه صالح را كند. دادگاه با بررسي متن چك و احراز سه شرط مذكور در ماده (۲۳) قانون صدور چك (۱- وصول وجه آن منوط به تحقق شرطي نشده باشد؛ ۲- در متن چك قيد نشده باشد كه چك بابت تضمين انجام معامله يا تعهدي است؛ و ۳-گواهي عدم پرداخت به دليل موضوع ماده ۱۴ صادر نشده باشد. به اين معنا كه صادركننده يا ذينفع چك اعلام نكرده باشد كه چك مفقود يا سرقت يا جعل شده است و يا اينكه از طريق كلاه‌برداري يا خيانت در امانت يا جرائم ديگر به دست نيامده باشد) اجرائيه را صادر مي‌كند.
از تاریخ ابلاغ اجرائیه، ۱۰ روز به صادرکننده چک برگشتی مهلت داده مي‌شود که مطالبات خود را پرداخت كند يا با موافقت دارنده ترتيبي براي پرداخت آن بدهد يا مالي را معرفي كند، در غير اين‌صورت، حسب درخواست دارنده چك، مطابق قانون «نحوه اجراي محكوميت‌هاي مالي» اقدام خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
_ _ بیمه فرهنگیان چیست؟
_ مفاصا حساب بیمه چیست؟
_ راس گیری چک چیست؟
_ ثبت سفته در دفتر حسابداری
_ حسابداری مدیریت و هرآنچه که باید از آن بدانید
_ تفاوت چک بین بانکی و چک بانکی
_ صورت مغایرت بانکی چیست؟
_ تراز آزمایشی چیست و چه تفاوتی با ترازنامه دارد؟
_ تسهیم سربار چیست و انواع آن کدامند؟
_ حساب های انتظامی در حسابداری چیست؟
_ علت قطع شدن یارانه + دلایل مسدود شدن حساب متصل یارانه
_ فسخ قرارداد چیست؟ همه چیز درباره فسخ قرارداد کاری
_ سامانه ساد ۲۴ چیست؟ + ویژگی ها و کارایی
_ بازار بورس چیست؟ + عملکرد های بازار سهام (بخش دوم)
_ حسابدار با یک دفتردار چه تفاوت هایی دارند؟
_ ممیز مالیاتی چه کسی است؟ + وظایف، ویژگی ها و اهمیت ممیز مالیاتی در حوزه حسابرسی
_ دفتر حساب کل چیست؟ + کارایی و چرایی استفاده از این دفاتر
_ حسابداری چیست؟ + انواع حسابداری و چرایی اهمیت آن برای یک تجارت
_ از محاسبان قسم خورده تا حسابداران رسمی
_ سوالات متداول درباره مالیات و (مالیات بر ارزش افزوده) در ایران
_ انواع مالیات ها + قوانین مالیاتی ایرانی آمریکایی های مقیم در ایران
_ سازمان بیمه تامین اجتماعی + انواع بیمه ها و قوانین بیمه ای حاکم بر جامعه
_ حسابرسی مالی چیست؟ + هدف اصلی حسابرسی مالی
_ قوانین و مقررات بیمه ایران (سرمایه گذاران خارجی) + تبصره ها
_ حسابداری برای شرکت های نوپا و کوچک (بخش اول)
_ حسابداری برای شرکت های نوپا و کوچک (بخش دوم)
_ حسابرسی داخلی چیست؟ + کاربردها و ویژگی ها برای یک کسب و کار
اگر این مقاله برای شما مفید و کارآمد بود، خوشحال میشویم برای افراد دیگری که به دنبال جواب سوالات خود در این مطلب میگردند، با به اشتراک گذاری این مقاله به آنها کمک کنید.
