کنترل دستمزد در حسابداری صنعتی

کنترل دستمزد در حسابداری صنعتی

آنچه در این مقاله به اختصار خواهید خوانید:

 

• دوایر کنترل کننده حقوق و دستمزد
• اطلاعات لازم برای محاسبة حقوق و دستمزد
• تنظیم لیست حقوق و دستمزد
• کسور حقوق و دستمزد
• ثبت های حسابداری مربوط به حقوق و دستمزد

ما در این مقاله سعی بر این داشتیم تا برای سهولت در اطلاع از (چیستی و چرایی کنترل دستمزد در حسابداری صنعتی) برای افراد داخل یا خارج از ایران، پرسش و پاسخ هایی که از مجموعه مالی و مالیاتی متین شده است را برایتان

دسته بندی و یکجا در اختیار شما مطالعه کننده گرامی قرار بدهیم.

در حسابداری بهای تمام شده ، هزینه دستمزد و سهم نیروی کاری که به طور مستقیم و غیر مستقیم در تولید محصول مصرف شده است ، یکی از عوامل بهای تمام شده محصول می باشد.

تعریف: دستمزد تولیدی عبارت از وجوهی است که برای کار انجام شدة تولیدی در یک مدت معین پرداخت و یا تعهد می گردد.

بنابراین ، کمیت و کیفیت نیروی کار و هزینه های مربوط به آن از موضوعاتی است که همواره باید کنترل و بررسی شود تا با پرداخت حقوق و دستمزد مناسب ، کیفیت نیروی کار حفظ شود.

کنترل حقوق و دستمزد به لحاظ ارتباط و تاثیری است که این هزینه ها با تولید و بهای تمام شده هر واحد محصول دارند.

کاهش و یا تثبیت بهای تمام شده ، از یک طرف با تشویق و ترغیب کارگران به تولید بیشتر و از طرف دیگر ، با سرپرستی و کنترل مداوم آنان امکان پذیر است. همچنین با کنترل هزینه های دستمزد و اطلاع از جزئیات آن امکان افزایش تولید و کاهش زمان استاندارد انجام کار فراهم می گردد.

در این قسمت به لحاظ ساده تر شدن کار به توضیح برخی اصطلاحات می پردازیم :

دستمزد مستقیم : عبارت است از هزینة کار انجام شده ای که مستقیماَ به جهت ساخت محصول پرداخت و یا تعهد شود. به عبارت دیگر ، دستمزد کارگرانی را که مستقیماَ به ساخت محصول اشتغال دارند ، دستمزد مستقیم می گویند. مانند دستمزد کارگران چوب بر و خراط در یک کارگاه تولید مبل و صندلی.

دستمزد غیرمستقیم : عبارت است از هزینة نیروی کار انجام شده که مستقیماَ در ساخت محصول صرف نشده باشد. به عبارت دیگر ، دستمزد سرکارگران ، سرپرستان و کسانی که به تعمیر و نگهداری ماشین آلات و یا دستمزد پرسنلی که در قسمت های اداری اشتغال دارند و مستقیماَ تاثیری در تولید ندارند ،‌ دستمزد غیر مستقیم می گویند.

زمان عادی انجام کار : عبارت است از مدت زمانی که طبق روال عادی برای انجام کار لازم است.

زمان استاندارد انجام کار : عبارت است از میزان کار مورد انتظار از هر کارگر در زمان معین. زمان استاندارد ، از طریق زمان سنجی حرکات لازم برای تولید و با در نظر گرفتن اوقات استراحت ، توقف و تاخیرات احتمالی به دست می آید.

دوایر کنترل کننده حقوق و دستمزد

واحدهای تولیدی ، به منظور کنترل حقوق و دستمزد از دوایری نظیر کارگزینی ، برنامه ریزی تولید ، زمان سنجی ، ثبت اوقات کار ، دایرة حقوق و دستمزد و دایرة حسابداری بهای تمام شده استفاده می کنند. این دوایر اطلاعات لازم را جمع آوری ، ثبت ، نگهداری و به مدیریت واحدهای دیگر گزارش می نمایند.

وجود تمام یا بعضی از دوایر کنترل کننده فوق ، به وسعت عملیات تولید و تعداد کارکنان بستگی دارد.

اکنون به توضیح مختصری در مورد وظایف هر یک از دوایر تولید کنندة حقوق و دستمزد می پردازیم :

دایره کارگزینی : وظیفة عمدة این دایره تهیه و تدوین و یا اصلاح دستور العمل ها ، آیین نامه های استخدامی و فرم های پرسنل می باشد ، به گونه ای که با قانون کار و مقررات بیمه و تامین اجتماعی منطبق باشد.

از وظایف دیگر این دایره ، امور مربوط به استخدام ، آموزش ، ترفیعات ، مرخصی ها ، نقل و انتقالات ، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل و تعیین شرح وظایف و برقراری ارتباط با سازمان ها و اتحادیه های کارگری می باشد.

دایرة زمان سنجی :  وظیفة این دایره ، بررسی و محاسبة زمان استاندارد برای ساخت یک واحد محصول است. زمان استاندارد انجام کار را با توجه به امکانات و شرایط فیزیکی تعیین می کنند. بدین ترتیب که ابتدا زمان هر حرکت را با بررسی حرکات لازم برای تولید اندازه می گیرند و سپس با جمع مدت حرکات ، زمان استاندارد را برای ساخت یک واحد محصول به دست می آورند. اطلاعات مربوط به زمان استاندارد برای ساخت یک واحد محصول ، در دوایری نظیر برنامه ریزی تولید ، حسابداری حقوق و دستمزد و حسابداری بهای تمام شده به دلایل مختلف کاربرد دارد.

دایرة برنامه ریزی تولید : این دایره قبل از شروع عملیات ، با استفاده از زمان استاندارد محصول ، برنامة تولید را برای هر سفارش ، دایره و یا مرحلة تولید تهیه می کند تا از این طریق ، امکان مقایسه و کنترل هزینه های واقعی دستمزد با بودجة دستمزد ، همچنین مقایسة ساعات کار واقعی با ساعات استاندارد و تولید واقعی با تولید پیش بینی شده فراهم گردد. ضمناً با بررسی برنامه ریزی تولید ، انحراف کارایی کارگران که ممکن است به دلایل مختلف از جمله تاخیر ناشی از کمبود مواد اولیه ، خرابی ماشین آلات یا تجدید نظر در دستور العمل های اجرایی باشد ، بررسی می گردد.

دایرة ثبت اوقات کار : وظیفة این دایره گرد آوری اطلاعات مربوط به اوقات کار انجام شده در مورد هر یک از سفارشات ، مراحل تولید و یا محصولات می باشد.

اطلاعات مربوط به اوقات کار صرف شده ، با استفاده از دو کارت (کارت ساعت و کارت اوقات کار) مشخص ، ثبت و نگهداری می شود.

الف- کارت ساعت (کارت حضور و غیاب) : این کارت ، حضور هر یک از کارکنان در کارخانه و ساعات شروع و خاتمه کار آنان در هر روز و یا هر نوبت کار همچنین ساعات اضافه کاری را نشان می دهد.

ب- کارت اوقات کار : این کارت نشان دهندة اوقاتی است که کارگر برای ساخت و تکمیل هر سفارش صرف کرده است. به عبارت دیگر این کارت حاوی اطلاعاتی در مورد نوع کار انجام شده می باشد.

تکمیل کارت های ثبت اوقات کار ، به عوامل متعدد و نوع عملیات بستگی دارد. در موسساتی که تولید به صورت سفارش انجام می شود ، کارت اوقات کار ، در محاسبه و پرداخت نهایی دستمزد کارکنان ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است ولی در موسساتی که تولید به صورت سفارش انجام نمی شود ، معمولاً به کارت اوقات کار نیازی نیست ، اگر هر کارگر روی سفارشات متعددی کار کند ، باید زمان شروع و پایان کار را بر روی هر سفارش به سرپرست اطلاع دهد که در این صورت کارت ها به وسیلة سرپرست تکمیل می گردد.

کارت های ثبت اوقات کار ، ابزار مناسبی برای محاسبه و پرداخت پاداش کارگران بر اساس طرح های تشویقی است.

دایرة حسابداری حقوق و دستمزد : وظیفة این دایره ، تهیه و تنظیم لیست حقوق و دستمزد و تعیین مبالغ ناخالص و خالص حقوق و دستمزد است. همچنین این دایره بر مبنای اطلاعاتی که از دوایر دیگر دریافت داشته است ، وظیفة طبقه بندی لیست حقوق و دستمزد را بر حسب نوع کار ، دوایر و مراحل تولید ، برعهده دارد. مدارک حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان در این دایره نگهداری می شود.

طبقه بندی هزینة حقوق و دستمزد ، با استفاده از کارت های اوقات کار به منظور تفکیک و تخصیص هزینة حقوق و دستمزد مستقیم به هر یک از سفارشات و دوایر و مراحل مختلف تولید و دستمزد غیر مستقیم در گروه هزینه های سربار انجام می شود.

دایرة حسابداری بهای تمام شده : حسابداری بهای تمام شده ، اطلاعات و مدارک را از دوایر مربوط دریافت نموده ، ساعت کار کارگران (نفر ساعت) و هزینة مربوط به آن را  برای هر نوع سفارش و مرحلة تولید ثبت و در گزارشات منعکس و تحلیل می نماید.

به منظور محاسبة بهای تمام شدة محصول و تعیین سهم هزینة نیروی کار مصرف شده ، مهم ترین وظیفة حسابداری بهای تمام شده در ارتباط با هزینه یابی حقوق و دستمزد عبارت است از :

الف- درج زمان کار انجام شده و هزینة دستمزد مستقیم آن در گزارش های بهای تمام شدة محصول و یا برگه های هزینة سفارش.

ب- ثبت و تخصیص هزینة دستمزد غیرمستقیم در برگ های تجزیه و تحلیل هزینه های هر دایره.

ج- ارائه گزارش ها و اطلاعات کامل مربوط به حقوق و دستمزد به مدیریت ، برای تصمیم گیری مناسب ، حفظ کیفیت نیروی کار و افزایش سطوح بهره وری و عملکرد کارکنان و دوایر.

اطلاعات لازم برای محاسبة حقوق و دستمزد

برای محاسبة هزینة حقوق و دستمزد ، باید اطلاعات و عوامل لیست حقوق و دستمزد را شناخت و علاوه بر آن از قوانین و مقررات مربوط (کار و بیمه های اجتماعی – مالیات و…) اطلاع کافی داشت.

برخی اطلاعات مربوط به دستمزد ، شامل : مدت کارکرد ، حقوق پایه ، اضافه کاری ، حق نوبت کاری ، مرخصی استحقاقی ، پاداش ، کارآموزی ، اوقات تلف شده ، طرح های تشویقی ، حق بیمه های اجتماعی ، سهم کارفرما ، بیمة عمر ، بیمة حوادث ناشی از کار و هزینه های رفاهی کارگران می باشد که شرح مختصری در خصوص بعضی از آنها داده می شود.

حقوق پایه : حقوقی است که با رعایت قانون کار (برای کارگران رسمی) و یا به وسیلة عقد قراردادی که مغایر قانون کار نباشد (برای کارگران قراردادی) ، برای انجام یک ساعت کار و یا تولید یک واحد محصول تعیین و به صورت ساعتی ، روزانه ، هفتگی و معمولاً ماهانه پرداخت می شود.

در صورتی که مزد کارگر بر اساس تعداد تولید و بدون توجه به ساعات کارکرد (پارچه کاری) محاسبه و پرداخت شود ، اصطلاحاً آن را کارمزد گویند.

توجه :  دستمزد روزانه کارگر نباید از حداقل دستمزد تعیین شده در قانون کار کمتر باشد.

ساعات کار عادی :  مطابق قانون 51 قانون کار (قانون کار مصوب 1369) ، ساعت کار عادی ، مدت زمانی است که کارگر ، نیرو و یا دقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می دهد. به غیر از مواردی که در این قانون مستثنی شده است ساعات عادی کار کارگران در شبانه روز ، نباید از 8 ساعت تجاوز نماید.

به موجب تبصرة یک ماده 51 قانون کار ، کارفرما با توافق کارگران ، نماینده یا نمایندگان قانونی آنان ، می تواند ساعات کار را در بعضی از روزهای هفته کمتر از میزان مقرر و در دیگر روزها اضافه بر این میزان تعیین کند به شرط آن که مجموع ساعات کار هر هفته از 44 ساعت تجاوز نکند.

ساعات کار اضافی (اضافه کاری) : مطابق قانون کار ، اضافه کاری باید تابع شرایط زیر باشد :

الف- موافقت کارگر

ب- پرداخت 40 درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی

پ- ساعت کار اضافی نباید از 4 ساعت در روز تجاوز نماید ، مگر در موارد خاص با توافق طرفین

مطابق قانون کار از ساعت 6 بامداد تا ساعت 22 ، کار روز و از ساعت 22 الی 6 بامداد روز بعد ، کار شب محسوب می شود.

اگر قسمتی از کار در روز و قسمتی در شب انجام شود ، کار مختلط محسوب می گردد که مطابق قانون کار به آن قسمت از کار که در شب انجام می شود 35% مزد ، اضافه بر مزد ساعت کار عادی تعلق می گیرد. مشروط بر این که کارگر نوبت کار نباشد. به موجب ماده 61 قانون کار ، ارجاع کار اضافی به کارگرانی که کار شبانه یا کارهای خطرناک و سخت و زیان آور انجام می دهند ، ممنوع است.

به قسمتی از دستمزد ساعات اضافه کاری که علاوه بر نرخ ساعات عادی به کارگران پرداخت می شود ، فوق العادة اضافه کاری می گویند.

مثال : درصورتی که نرخ دستمزد عادی یک کارگر 700 ريال در ساعت باشد ، برای یک ساعت اضافه کاری به او مبلغ 280 ريال علاوه بر دستمزد عادی پرداخت می شود.

فوق العاده اضافه کاری280=40% * 700

دستمزد یک ساعت اضافه کاری980=700+280

مبلغ فوق العاده اضافه کاری ، با توجه به دلیل انجام آن به یکی از این حساب ها ، بدهکار می گردد:

الف- به حساب کالای در جریان ساخت

ب- به حساب سربار ساخت

ج- به حساب سربار اداری تشکیلاتی و یا حساب سربار توزیع و فروش

چنانچه اضافه کاری به علت اضافه تولید انجام شود ، فوق العادة آن به حساب سربار کارخانه ، بدهکار می گردد تا از طریق این حساب به تمام محصولات تولید شده اعم از این که در ساعات عادی و یا ساعات اضافه کاری ساخته شده باشند ، به طور یک نواخت سرشکن گردد.

برای ثبت هزینة دستمزد و فوق العاده اضافه کاری ، به ازای جمع دستمزد ساعات کار عادی و دستمزد عادی ساعات اضافه کاری ، حساب کنترل کالای در جریان ساخت و به ازای فوق العاده اضافه کاری ، حساب کنترل سربار ساخت ، بدهکار می شود. در مقابل ، به ازای جمع دستمزد و فوق العاده اضافه کاری حساب کنترل حقوق و دستمزد ، بستانکار می گردد.

حساب کنترل کالای در جریان ساخت    xxxx

حساب کنترل سربار ساخت               XXXX

——————- حساب کنترل حقوق و دستمزد     xxxx

ثبت دستمزد عادی و دستمزد اضافه کاری

مثال : نرخ دستمزد ساعتی کارگری ، بر مبنای حقوق پایه ، 800 ريال است. چنانچه جمع کارکرد او در یک هفته 50 ساعت باشد ، فوق العاده اضافه کاری و دستمزد استحقاقی وی به صورت زیر محاسبه و ثبت می شود :

ساعات اضافه کاری در هفته     6=50-44

دستمزد ساعات کار عادی   35200=800*44

دستمزد عادی ساعت اضافه کاری    4800=800*6

فوق العاده اضافه کاری    1920=40%*800*6

حساب کنترل کالای در جریان ساخت     40000

حساب کنترل سربار ساخت                  1920

——————-حساب کنترل حقوق و دستمزد              41920

ثبت دستمزد و فوق العاده اضافه کاری

نوبت کاری : در بسیاری از واحدهای تولیدی ، به دلایل مختلف ، کارگران به صورت نوبتی کار می کنند. مطابق قانون 55 قانون کار ، کار نوبتی عبارت است از کاری که در طول ماه گردش دارد به نحوی که نوبت های آن در صبح یا عصر یا شب واقع می شود.

به کارگری که در طول ماه به طور نوبتی کار می کند ، اگر نوبت کارش در صبح و عصر واقع شود ، 10% و چنانچه در نوبت کار او در صبح و عصر و شب قرار گیرد 15% و در صورتی که نوبت کار در صبح و شب و یا عصر و شب باشد 5/22% علاوه بر دستمزد عادی به عنوان فوق العاده نوبت کاری پرداخت خواهد شد.

ساعات نوبت کاری ممکن است از 8 ساعت در شبانه روز و 44 ساعت در هفته تجاوز نماید لیکن جمع ساعات کار در چهار هفتة متوالی نباید از 176 ساعت بیشتر شود. برای ثبت هزینة دستمزد و فوق العاده اضافه کاری ، به ازای دستمزد عادی ساعات نوبت کاری ، حساب کنترل کالای در جریان ساخت و به ازای فوق العادة نوبت کاری ، حساب کنترل سربار ساخت ، بدهکار می گردند. در مقابل به ازای جمع دستمزد و فوق العاده نوبت کاری ، حساب کنترل حقوق و دستمزد ، بستانکار می شود:

حساب کنترل کالای در جریان ساخت      xxxx

حساب کنترل سربار ساخت                 XXXX

——————-حساب کنترل حقوق و دستمزد           xxxx

ثبت دستمزد و فوق العادة نوبت کاری

پاداش : معمولاً در پایان دورة مالی یا در پایان هر فصل به مناسبت های مختلف ، مبلغی به عنوان عیدی و پاداش به کارگران و کارکنان پرداخت می شود.

حداقل مبلغ عیدی و پاداش کارگران ، معمولاً در پایان هر سال بر مبنای حقوق و دستمزد توسط هیات دولت تعیین می گردد. اما هیات مدیره می تواند مبلغی بیش از حداقل تعیین شده ، به همین عنوان به کارگران بپردازد.

از نظر حسابداری ، ثبت پاداش در حساب ها به منظور تخصیص هزینه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چنانچه مبلغ پاداش سالانه در آخرین ماه دورة مالی در حساب ها منعکس شود ، بهای تمام شده محصول در آن ماه افزایش قابل توجهی خواهد یافت به همین دلیل بهتر است مبلغ پاداش را در طول دوره مالی به طور یک نواخت به محصولات دوره سرشکن نمود. لذا در ابتدای هر دوره مالی و هنگام برآورد بودجه دستمزد ، مبلغ پاداش سالانه نیز براساس تجربیات سال گذشته پیش بینی می گردد ، سپس پاداش ماهانه را محاسبه و به حساب کنترل حقوق و دستمزد ، بدهکار به حساب ذخیرة پاداش ، بستانکار می نمایند.

حساب کنترل حقوق و دستمزد    xxxx

——————-حساب ذخیره پاداش           xxxx

ثبت پاداش …….. ماه به حساب ذخیره پاداش

پاداش کارکنان قسمت های مختلف بر حسب محل کارشان به حساب سربار ساخت ، سربار اداری و تشکیلاتی و یا سربار توزیع و فروش منظور می گردد. بنابراین ، زمان ثبت لیست حقوق و دستمزد حساب سربار ساخت ، سربار اداری و تشکیلاتی یا سربار توزیع و فروش معادل پاداش ماهانه ، بدهکار و حساب کنترل هزینه حقوق و دستمزد ، بستانکار می گردد.

حساب کنترل سربار ساخت                          XXXX

حساب کنترل سربار اداری و تشکیلاتی           XXXX

حساب کنترل سربار توزیع و فروش                 XXXX

——————-حساب کنترل هزینه حقوق و دستمزد             XXXX

ثبت تسهیم پاداش……… ماه در حساب ها

هنگام پرداخت تمام یا قسمتی از پاداش کارکنان ، نحوة ثبت چنین است :

حساب ذخیره پاداش      xxxx

——————-بانک (صندوق)         xxxx

ثبت پرداخت پاداش کارکنان

باید توجه داشت که ممکن است مبالغی به عنوان کسور ، از پاداش سالانه کسر گردد ؛ در این صورت ، مبلغ پرداختی بابت پاداش ، پس از وضع کسور مربوطه خواهد بود.

مرخصی استحقاقی : طبق ماده 64 قانون کار ، مصوب 1369 “مرخصی استحقاقی سالانة کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه ، جمعاً یک ماه است. سایر روزهای تعطیل جزء ایام مرخصی محسوب نخواهد شد.

برای کار کمتر از یک سال ، مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می شود.”

قابل ذکر است مرخصی سالانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیان آور (کار در معادن و …) اشتغال دارند ، پنج هفته می باشد.

معمولاً مرخصی کارگران ، موجب تعطیل و یا توقف کار کارخانه نمی گردد ولی برخی واحدهای تولیدی در شرایط خاص ، بنا به تصمیم مدیران و موافقت شورای کارگری با مرخصی جمعی کارگران برای مدت معینی ، به تعطیل واحد تولیدی اقدام می نمایند.

روش های ثبت هزینه دستمزد ایام مرخصی :  در بعضی از واحدهای تولیدی ، دستمزد ایام مرخصی ، پس از استفاده کارکنان از مرخصی استحقاقی ، یک جا به حساب های سربار مربوطه منظور می گردد. این نحوة عمل موجب می شود بهای تمام شدة محصولات تولید شده در ماهی که کارکنان از مرخصی استفاده نموده اند ، افزایش یابد. این افزایش بها ، دو دلیل عمده دارد :

الف- مطابق قانون کار ، به کارگران ، در مدت مرخصی استحقاقی حقوق پرداخت می شود.

به این ترتیب هر کارگر با انجام یازده ماه کار ، دوازده ماه حقوق دریافت می نمایند.

بنابر این هزینة دستمزد ایام مرخصی کارگر در مقابل کار انجام نشده خواهد بود. این موضوع ، بهای تمام شده محصولات ساخته شده در ماه استفاده از مرخصی را افزایش خواهد داد.

ب- معمولاً در زمان مرخصی کارگر ، از حجم تولید کاسته می شود و با کاهش حجم تولید ، به علت ثابت بودن بسیاری از اقلام هزینه ، بهای تمام شدة محصولات ساخته شده در این مدت افزایش می یابد.

برای رفع اشکالاتی که توضیح داده شد ، از روش ایجاد ذخیره برای دستمزد ایام مرخصی استفاده می شود. بر اساس این روش ، در ابتدای هر دورة مالی ، حقوق و دستمزد ایام مرخصی کارگران برای تمام دوره برآورد می گردد و در پایان هر ماه که لیست حقوق و دستمزد تهیه می شود ، هزینة حقوق و دستمزد ایام مرخصی سهم آن ماه ، نیز محاسبه شده ، به حساب کنترل هزینة حقوق و دستمزد ، بدهکار و به حساب ذخیرة دستمزد ایام مرخصی ، بستانکار می گردد.

حساب کنترل هزینة حقوق و دستمزد   xxxx

——————-حساب ذخیره دستمزد ایام مرخصی    xxxx

ثبت ذخیره دستمزد ایام مرخصی ماه…..

ضمناً هزینة دستمزد ایام مرخصی کارکنانی که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در تولید کار می کنند به حساب کنترل سربار ساخت و کارکنانی که در قسمت های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروش مشغول به کار باشند به ترتیب به حساب کنترل سربار اداری و کنترل سربار توزیع و فروش ، بدهکار می شود. در مقابل ، حساب کنترل هزینة حقوق و دستمزد ، بستانکار می گردد.

در روش دیگر ، هزینة دستمزد ایام مرخصی کارکنان مستقیم تولید را به حساب کنترل کالای در جریان ساخت ، بدهکار می نمایند ولی منظور کردن این هزینه به حساب کنترل سربار ساخت ، متداول تر است.

حساب کنترل سربار ساخت                  xxxx

حساب کنترل سربار اداری و تشکیلاتی  xxxx

حساب کنترل سربار توزیع و فروش       xxxx

——————-حساب کنترل هزینة حقوق و دستمزد       xxxx

ثبت هزینة دستمزد ایام مرخصی کارکنا مربوط به ماه…..

زمان پرداخت دستمزد ایام مرخصی به کارکنان ، حساب ذخیرة دستمزد ایام مرخصی ، بدهکار و به حساب صندوق یا بانک ، بستانکار می شود.

حساب ذخیره دستمزد ایام مرخصی      xxxx

——————-بانک (صندوق)         xxxx

پرداخت دستمزد به کارگرانی که از مرخصی استفاده نموده اند

در صورتی که برآورد ذخیرة دستمزد ایام مرخصی ، صحیح انجام شده و به واقعیت نزدیک باشد ، ماندة این حساب ، بیان گر طلب کارکنان بابت مرخصی استفاده نشده می باشد.

طرح های تشویقی دستمزد : در واحدهای تولیدی ، محاسبه و پرداخت دستمزد به یکی از روش های روزمزد ، کارمزد و یا با استفاده از طرح های تشویقی انجام می شود.

محاسبه و پرداخت دستمزد کارگران روزمزد ، برای انجام 8 ساعت کار عادی روزانه ، بدون توجه به نتیجه کار انجام شده می باشد.

محاسبه و پرداخت دستمزد کارکنان کارمزد ، برای انجام کار معین ، بدون توجه به مدت انجام کار می باشد. استفاده از طرح های تشویقی دستمزد ، در واقع ترکیبی از دو روش فوق است.

در اکثر طرح های تشویقی یک حداقل دستمزد ساعتی به کارگر پرداخت می شود تا تولیدش به میزان تعیین شده (استاندارد) برسد. در صورتی که تولید محصول از میزان استاندارد تجاوز کند ، کارگر مشمول طرح تشویقی خواهد بود.

طرح های تشویقی دستمزد معمولاً در کارخانه هایی که دارای کارگران زیاد و تولید انبوه باشد ، به اجرا گذاشته می شود. طرح های تشویقی دستمزد براساس قراردادی است که بین کارگران و کارفرما منعقد می گردد.

در کلیه طرح های تشویقی ، مدت انجام کار ، خود یک عامل تشویقی محسوب می شود ، زیرا دستمزد باید براساس کار انجام شده و با توجه به میزان تولید کارگران پرداخت گردد.

به همین دلیل ، لازم است قبل از انجام هر کار ، استانداردها و شاخص هایی برای انجام آن تعیین گردد. استانداردها باید طوری تعیین شوند که کارگران بتوانند به آنها دست یافته ، با تولید بیشتر از استاندارد ، از مزایای طرح تشویقی بهره مند شوند.

بارز ترین مشخصه های یک طرح تشویقی ، چنین است :

1-طرح تشویقی باید با وضعیت و شرایط تولید مناسب باشد ، به طوری که کارکنان بتوانند در آن شرایط بازده تولیدی خود را افزایش دهند.

2- استانداردها باید مناسب و واقع بینانه تعیین شوند ، به طوری که کارکنان بتوانند با تلاش و کوشش بیشتر ، تولید را افزایش داده ، از استانداردهای تعیین شده عبور نمایند ، تا در نتیجة افزایش تولید ، موفق به دریافت پاداش طرح گردند.

3- میزان پاداش باید به نسبت بازده تولید مازاد بر استاندارد ، تعیین شود.

4- طرح تشویقی باید حتی الامکان ساده بوده ، به طوری که برای کارکنان قابل درک باشد.

5- طرح تشویقی باید طوری برنامه ریزی شود که هم زمان با پرداخت دستمزد ، پاداش های مربوط به طرح نیز پرداخت شود.

اهداف طرح های تشویقی دستمزد : خلاصة هدف های به کار گیری یک طرح تشویقی ، چنین است:

1-اعمال کنترل بیشتر بر هزینه های دستمزد از طریق یک نواخت کردن هزینه های هر واحد محصول تکمیل شده.

2- تشویق کارکنان به تولید بیشتر ، به منظور کاهش بهای تمام شدة محصول که موجب افزایش درآمد آنان نیز خواهد شد.

3- طرح های تشویقی ، موجب افزایش تولید طی دوره می گردد که نتیجة آن کاهش بهای تمام شدة محصولات به علت کاهش سهم هزینه های ثابت یک محصول ، از کل هزینه های ثابت کارخانه می باشد.

طرح های تشویقی دستمزد ، باعث افزایش کارکنانی است که بتوانند بیش از استاندارد تولید نمایند و یا ساخت محصول را سریع تر از زمان تعیین شده ، به پایان برسانند.

انواع طرح های تشویقی دستمزد :  متداول ترین طرح های تشویقی که امروزه در اکثر کارخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد ، به شرح زیر است :

الف – طرح پارچه کاری مستقیم

ب – طرح پاداش صد در صد

ج – طرح پاداش دسته جمعی

طرح تشویقی پارچه کاری مستقیم : در طرح پارچه کاری مستقیم که یکی از ساده ترین طرح های تشویقی دستمزد است ، برای تولید محصول ، یک مقدار استاندارد در ساعت و برای کارگر یک نرخ حداقل دستمزد تعیین می گردد.

در این طرح ، به کارگرانی که تولیدشان کمتر از میزان استاندارد تعیین شده در ساعت باشد ، حداقل دستمزد ساعتی پرداخت خواهد شد و کارگرانی که میزان تولیدشان در ساعت از استاندارد تعیین شده بالاتر رود ، مشمول طرح بوده ، دستمزد بیشتری دریافت می نمایند.

برای اجرای طرح تشویقی پارچه کاری مستقیم ، ابتدا زمان و حرکت لازم برای ساخت قسمت های مختلف یک واحد محصول ، به وسیلة دایره زمان سنجی و میزان تولید استاندارد محصول در ساعت به وسیلة مهندسی تولید محاسبه می گردد ، سپس دستمزد هر کارگر با توجه به میزان تولید و نرخ ساعتی دستمزد ، محاسبه و پرداخت خواهد شد.

طرح تشویقی پارچه کاری مستقیم ، زمانی موثر است که کارگران بتوانند با استفاده از امکانات موجود در کارخانه میزان تولید خود را افزایش دهند و چنانچه تولید به صورت ماشینی انجام شود افزایش تولید از عهدة کارگران خارج است و طرح فوق کاربرد نخواهد داشت. همچنین تا زمانی که تعداد تولید محصول در ساعت ، از میزان استاندارد تعیین شده کمتر باشد ، نرخ دستمزد ساخت یک واحد محصول متغیر خواهد بود ، ولی این نرخ پس از رسیدن تولید به میزان استاندارد یا بیشتر از آن ، ثابت خواهد شد ، ضمناً با به کار گیری ماشین  آلات جدید ، در صورتی که دارای راندمان بیشتری باشند ، باید در تعداد تولید استاندارد در ساعت و نرخ دستمزد تجدید نظر به عمل آید.

طرح تشویقی پاداش صد در صد : طرح تشویقی پاداش صد در صد ، یکی دیگر از طرح های تشویقی دستمزد می باشد که متناسب با ساعات کار استاندارد است.

برای استفاده از این طرح ، باید زمان استاندارد برای تولید یک واحد محصول یا ساخت یک سفارش ، به وسیلة مهندسی تولید تعیین شود.

چنانچه کارکنان ، یک واحد محصول یا یک سفارش را در زمان استاندارد و یا در زمانی کوتاه تر از آن تولید نمایند ، دستمزد آنان براساس تعداد تولیدی که به ساعت تبدیل شده و با در نظر گرفتن نرخ ساعتی دستمزد ، محاسبه و پرداخت خواهد شد.

در طرح تشویقی پارچه کاری مستقیم ، یک نرخ ساعتی برای تولید هر واحد محصول یا ساخت هر سفارش تعیین می شد. در حالی که در طرح طرح تشویقی پاداش صد در صد ، یک زمان استاندارد برای تولید هر واحد محصول یا ساخت هر سفارش تعیین می گردد. به عبارت دیگر ، تفاوت این طرح با پارچه کاری مستقیم ، این است که در طرح تشویقی پاداش صد در صد ، استانداردها در قالب زمان لازم برای تولید هر واحد محصول تعیین شده است.

نکته : به کار گیری طرح تشویقی پارچه کاری مستقیم یا طرح پاداش صد در صد ، اگر چه موجب پرداخت دستمزد بیشتری به کارگران گردیده ، بهای تمام شدة یک واحد محصول را به علت افزایش تولید ، کاهش می دهد.

طرح تشویقی پاداش دسته جمعی : در بیشتر واحد های تولیدی ، ساخت محصول به صورت دسته جمعی انجام می شود. این موضوع ، به خصوص در موسسات پیمانکاری که به ساختن جاده ، پل و یا ساختمان اشتغال دارند ، محسوس تر است.

در این قبیل واحدها ، برای رسیدن به ظرفیت قابل قبول و تسریع در کار ، از طرح های تشویقی گوناگونی استفاده می گردد که برخی از آنها بستگی مستقیم به کارآیی بیشتر یک دایره یا تمام واحدهای تولیدی خواهد داشت. کارآیی هر گروه کارگر ، به انجام کار هر یک از افراد آن گروه بستگی دارد ، ولی تفکیک کار یک کارگر از کار گروه امکان پذیر نیست.

به عنوان مثال ، برای احداث یک ساختمان به گروهی کارگر نظیر : بنا ، کارگر ساده ، آهنگر ، لوله کش و سیم کش نیاز است که تکمیل عملیات ساختمانی به همکاری و هماهنگی همة افراد گروه بستگی دارد.

به این ترتیب ، تفکیک کار یک کارگر از گروه امکان پذیر نیست. به همین دلیل برای تشویق کارگران ، به جای استفاده از طرح های تشویقی انفرادی ، طرح های تشویقی پاداش دسته جمعی به کار گرفته می شود.

در این طرح ها پاداش تعلق گرفته به گروه ، به علت تولید بیش از استاندارد بوده که باید بین تمام اعضای گروه با در نظر گرفتن نرخ پایة دستمزد هر یک از کارگران ، تقسیم گردد.

در طرح های تشویقی دسته جمعی ، مشابه طرح های تشویقی انفرادی ، تولید بیش از استاندارد به عنوان هدف اصلی مورد توجه است.

استفاده از طرح های تشویقی پاداش دسته جمعی ، مزایایی به شرح زیر را در پی خواهد داشت :

الف – موجب می شود که ضایعات تولید به حداقل برسد.

ب – باعث همکاری بیشتر افراد گروه با یکدیگر خواهد شد.

ج – سبب کاهش تاخیر و غیبت کارگران می گردد.

د – کارهای دفتری مربوط به تهیه لیست حقوق و دستمزد را نسبت به طرح های تشویقی انفرادی کاهش می دهد.

ه –  هزینة سرپرستی واحد تولیدی راتقلیل می دهد.

در طرح تشویقی پاداش دسته جمعی ، واحدهای محصول تولید شدة مازاد بر استاندارد به عنوان اوقات صرفه جویی شده توسط گروه ، تلقی می گردد. به همین علت ، به این گروه از کارگران علاوه بر دستمزد عادی ، پاداشی متناسب با اوقات صرفه جویی شده پرداخت می گردد.

به عنوان مثال : براساس یکی دیگر از انواع طرح های پاداش دسته جمعی ، به یک گروه کارگری و یا به کارگران یک دایرة تولیدی که حداقل ضایعات تولید را داشته باشند ، پاداش دسته جمعی پرداخت می شود. این طرح را اصطلاحاً طرح تشویقی تقلیل ضایعات نامند. نوع دیگر از طرح پاداش دسته جمعی ، طرح پاداش افزایش تولید است که بر اساس آن ، به گروهی از کارگران که تولیدشان بیش از میزان استاندارد باشد ، پاداش پرداخت می گردد.

کارآموزی : کارآموزی ، عبارت است از هر نوع آموزشی که برای ارتقای سطح مهارت و دانش کارکنان انجام می گیرد. کارآموزی ممکن است برای کارکنان جدید الاستخدام باشد که در این صورت ، نقش موثری در انجام امور جاری ندارند. بنابراین ، هزینه های این نوع آموزش به عنوان هزینه های سرمایه ای تلقی می شود.

در اکثر مواقع ، به کارکنان ضمن انجام خدمت آموزش داده می شود که به آموزش ضمن خدمت موسوم است. در این صورت ، درصدی از حقوق و دستمزدی که در مدت آموزش ضمن خدمت به کارکنان پرداخت می شود ، بر حسب مورد ، به عنوان دستمزد مستقیم و قسمتی از حقوق و دستمزد به اضافة هزینه های کارآموزی ، به عنوان دستمزد غیر مستقیم طبقه بندی می شود.

اوقات تلف شده : مطابق قانون کار ، هر کارگر موظف به انجام 44 ساعت کار در هفته می باشد. ارجاع کار به کارگر توسط کارفرما صورت می گیرد. بنابراین ، کارفرما نیز موظف به پرداخت دستمزد کارگر در مدت یاد شده می باشد.

چنانچه کارگر به دلایل غیر موجه از انجام کار خودداری نماید ، حق دریافت دستمزد را نخواهد داشت ولی اگر کارگر آماده انجام کار باشد و کارفرما به دلایل مختلف قادر به ارجاع کار به او نباشد ، کارگر استحقاق دریافت دستمزد را خواهد داشت. در این صورت ، دستمزد در مقابل کار انجام نشده پرداخت و موجب افزایش غیر منطقی هزینه ها می گردد.

دستمزد مدتی که به علت عدم ارجاع کار به کارگر پرداخت می شود ، هزینة دستمزد اوقات تلف شده خواهد بود. مهم ترین دلایل مربوط به اتلاف وقت ، عبارت است از : خرابی ماشین آلات ، نرسیدن به موقع مواد به کارخانه یا به قسمت تولید ، قطع جریان برق و استفاده از مواد نامرغوب و…

دستمزد اوقات تلف شده اگر چه جزء هزینه های مستقیم تولید است ، ولی امروزه با توجه به دلایل اتلاف وقت ، این هزینه ها را در حساب یا حساب های مخصوص نگهداری می کنند و به حساب سربار کارخانه منظور می نمایند. این نحوة عمل ، به منظور کنترل بیشتر این هزینه ها انجام می گیرد.

اگر هزینة دستمزد اوقات تلف شده ، به حساب سربار ساخت منظور شود ، در پایان هر ماه در گزارش سربار ساخت نشان داده خواهد شد و مورد توجه مدیران موسسه قرار خواهد گرفت.

در لیست حقوق و دستمزد بسیاری از واحد های تولیدی ستون جداگانه ای برای ساعات تلف شده در نظر می گیرند تا تفکیک هزینة مربوط به اوقات تلف شده ، به حساب سربار ساخت ، بدهکار و به حساب کنترل دستمزد کارخانه ، بستانکار می گردد.

حساب کنترل کالای در جریان ساخت       xxxx

حساب کنترل سربار ساخت                   xxxx

——————-حساب کنترل حقوق و دستمزد            xxxx

ثبت هزینة دستمزد اوقات تلف شده در حساب ها

تنظیم لیست حقوق و دستمزد

دایرة حسابداری ، معمولاً در پایان هر پانزده روز و یا در پایان هر ماه ، به تهیه لیست حقوق و دستمزد کارکنان برای همان مدت اقدام می نمایند. لیست حقوق و دستمزد از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که هر قسمت براساس قانون کار و با توجه به اطلاعات گردآوری شده از دایرة کارگزینی ، دایرة حضور و غیاب ، دایرة ثبت اوقات کار و کارت های مربوط ، همچنین قراردادهایی که کارفرما یا کارگران منعقد نموده ، تکمیل می گردد.

لیست حقوق و دستمزد ، دارای قسمت هایی به منظور درج دستمزد کار عادی ، اضافه کاری ، نوبت کاری ، شب کاری ، دستمزد ایام مرخصی و تعطیلات رسمی ، فوق العاده ها ( حق اولاد ، حق مسکن ، خوار و بار ، کمک های غیر نقدی و حق ایاب و ذهاب) ، جمع حقوق و مزایا ، کسور مربوط به دستمزد و دستمزد قابل پرداخت و نیز حق بیمه های اجتماعی ، سهم کارفرما و … می باشد.

فرم لیست حقوق و دستمزد ، استاندارد نیست و بنابر نحوة فعالیت موسسه تولیدی و قراردادهای منعقد شده بین کارگران و کارفرما بستگی دارد.

 کسور حقوق و دستمزد

دایرة حسابداری ، موظف است در زمان تنظیم هر لیست حقوق و دستمزد ، با توجه به مصوبات قانونی یا بر اساس توافق به عمل آمده با کارگر ، مبالغی را تحت عنوان کسور دستمزد ، از حقوق و دستمزد کارکنان کسر و به سازمان های ذینفع پرداخت نماید. این مبالغ شامل کسور قانونی و کسور توافقی می باشد.

کسور قانونی ، عبارت از وجوهی است که کارفرما به نمایندگی از طرف سازمان های مربوط و بر اساس مصوبه های قانونی ، باید از دستمزد کارگران کسر و به سازمان های ذینفع پرداخت نماید.

کسور قانونی شامل مالیات حقوق و دستمزد ، حق بیمه های اجتماعی سهم کارگر و بدهی کارگر به صندوق اجرا (اجرائیات) می باشد.

مالیات حقوق و دستمزد : مطابق قانون ، کارفرما موظف است در زمان تهیه هر لیست دستمزد ، مبلغ مالیات متعلق را با توجه به ضرایب جدول مالیاتی و پس از کسر معافیت های قانونی محاسبه نموده ، از حقوق کارگر کسر و به حساب وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز نماید. مهلت پرداخت مالیات حقوق و دستمزد ، حداکثر یک ماه پس از تنظیم لیست خواهد بود و در صورت تاخیر در پرداخت آن ، جریمة دیرکرد به کارفرما تعلق خواهد گرفت.

حق بیمه های اجتماعی :  حق بیمه های اجتماعی کارگران جمعاً معادل 30% حقوق و دستمزد ناخالص (جمع حقوق و مزایا قبل از وضع کسور قانونی و اختیاری ، دستمزد ناخالص گویند) است که 7% آن به وسیلة کارگر ، 20% توسط کارفرما و 3% باقیمانده از سوی دولت تامین می گردد.

به موجب قانون ، کارکنانی که حق بیمه اجتماعی خود را پرداخت نموده باشند ، حق استفاده از مزایای قانونی بیمه را خواهند داشت. برخی از مزایای بیمه های تامین اجتماعی عبارتند از :

بیمه درمانی و دریافت مستمری (از کار افتادگی ، بازنشستگی و فوت)

حق بیمة سهم کارگر که معادل 7% دستمزد ناخالص و یکی از عوامل کسور دستمزد است ، باید هنگام تنظیم لیست توسط کارفرما از دستمزد او کسر و به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود. بنابراین ، سهم کارگر بابت حق بیمه های اجتماعی هزینه ای برای کارفرما محسوب نمی شود.

حق بیمة اجتماعی سهم کارفرما معادل 20% دستمزد ناخالص است که کارفرما باید هنگام تنظیم لیست ، علاوه بر دستمزد ، محاسبه کند و همراه حق بیمه سهم کارگر به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نماید. این مبلغ جزو کسور دستمزد محسوب نمی شود. بنابراین ، به عنوان یکی از اقلام هزینه در گروه هزینه های غیر مستقیم (سربار) طبقه بندی می شود.

حق بیمه سهم دولت معادل 3% دستمزد ناخالص است که از سوی دولت به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می گردد.

کارفرما باید حداکثر 20 روز پس از تنظیم لیست حقوق و دستمزد ، یک نسخه از آن را به انضمام چکی معادل مبلغ بیمة سهم کارگر و کارفرما ، به سازمان تامین اجتماعی تسلیم نماید. در غیر این صورت مشمول جریمة دیرکرد خواهد شد.

توجه : به موجب قانون ، کارفرما موظف است زمان تنظیم لیست ، معادل 3% حقوق و دستمزد کارکنان را علاوه بر دستمزد ، به عنوان حق بیمة بی کاری محاسبه و به صندوق بیمة بی کاری واریز نماید. حق بیمة بی کاری نیز مانند حق بیمه های اجتماعی سهم کارفرما یکی از اقلام هزینة سربار محسوب می شود.

صندوق اجرا (اجرائیات) : یکی دیگر از عوامل مربوط به کسور حقوق و دستمزد بدهی کارگر به صندوق اجرا است. اجرائیات ، به مبلغی گفته می شود که طبق قانون یا به موجب احکام صادره از سوی مراجع قانونی باید توسط کارفرما از حقوق کارگر کسر و به حساب صندوق اجرا واریز گردد.

بعضی از دلایل صدور احکام مبنی بر کسر مبلغی از حقوق کارگر توسط دادگاه های صالحه ، عبارت است از : عدم پرداخت بدهی توسط کارگر به اشخاص ثالث و تسلیم شکایت طلب کار به دادگستری برای وصول طلب مورد بحث ؛ محکوم شدن کارگر به پرداخت غرامت براساس شکایت کارفرما ، دایر بر وارد آوردن خسارت به کارخانه و ….

چنانچه مبلغ مورد شکایت ، بیش از یک سوم حقوق ماهانة کارگر باشد ، بر اساس حکم دادگاه به صورت اقساط ماهانه از دستمزد او کسر و به حساب صندوق اجرا واریز خواهد شد.

کسور توافقی : کسور توافقی عبارت است از وجوهی که با توافق کارگر و یا بر اساس قرارداد بین کارگر و کارفرما ، در زمان تنظیم لیست حقوق و دستمزد کارکنان کسر می شود. بعضی از اقلام کسور توافقی عبارتند از : بدهی کارگران به شرکت تعاونی ، اقساط مربوط به وام مسکن ، سهم کارگر بابت طرح بازنشستگی و مساعده یا پیش پرداخت حقوق و دستمزد.

ثبت های حسابداری مربوط به حقوق و دستمزد

در دایرة حسابداری، پس از تکمیل لیست حقوق و دستمزد و تنظیم سند مربوط به آن اقداماتی به شرح زیر انجام می شود:

ثبت لیست حقوق و دستمزد ، ثبت تسهیم هزینة حقوق و دستمزد ، ثبت های پرداخت حقوق دستمزد و کسور مربوط.

ثبت لیست حقوق و دستمزد در دفاتر : برای ثبت لیست دستمزد ، ابتدا معادل جمع کل حقوق و مزایا ، حساب کنترل هزینة حقوق و دستمزد ، بدهکار می شود.

سپس اقلامی که باید از دستمزد کارگران کسر شود (مانند حق بیمه اجتماعی ، سهم کارگر ، مالیات حقوق و دستمزد ، صندوق اجرا ، وام مسکن ، شرکت تعاونی و پیش پرداخت دستمزد ، همچنین ذخیرة حقوق و دستمزد ایام مرخصی) به حساب های مربوط ، بستانکار می گردد. مابه التفاوت حساب بدهکار و حساب های بستانکار در این ثبت ، نشان دهندة حقوق و دستمزد قابل پرداخت به کارگران می باشد که به حساب حقوق و دستمزد پرداختنی بستانکار می شود.

حساب کنترل هزینه حقوق و دستمزد                      XXXX

——————-حساب ذخیرة دستمزد ایام مرخصی                                             XX

——————-حساب ذخیره پاداش کارکنان                                                      XX

——————-حساب حق بیمه های اجتماعی (سهم کارگر)                               XX

——————-حساب مالیات حقوق و دستمزد                                                 XX

——————-حساب صندوق اجرا                                                                XX

——————-حساب وام مسکن                                                                 XX

——————-حساب شرکت تعاونی                                                            XX

——————-حساب پیش پرداخت حقوق و دستمزد                                       XX

——————-حساب حقوق و دستمزد پرداختنی                                           XXX

ثبت لیست دستمزد مربوط به ……… ماه ، سال …….. کارکنان

پس از ثبت آرتیکل مربوط به جمع کل حقوق و مزایا ، باید سایر اقلام مندرج در لیست مانند حق بیمه های اجتماعی سهم کارفرما و حق بیمة بی کاری ، به حساب های هزینة مربوط ، منظور شود.

حساب هزینة بیمه های اجتماعی          XXX

——————-حساب حق بیمة پرداختنی                  XXX

ثبت حق بیمه های اجتماعی سهم کارفرما

حساب هزینة بیمه بی کاری                XXX

——————-حساب حق بیمة پرداختنی                  XXX

ثبت حق بیمه بیکاری

در لیست حقوق و دستمزد ، عوامل دیگری مانند سهم صندوق کارآموزی و مزایای پایان خدمت کارکنان وجود دارد که مثل هزینة بیمه به حساب هزینة مربوط ، بدهکار و به حساب های پرداختنی ، بستانکار می شوند.

تسهیم هزینة حقوق و دستمزد : حقوق و دستمزد و هزینه های وابسته به آن ، مربوط به پرسنلی است که در قسمت هایی نظیر کارخانه ، اداری و توزیع و فروش به کار اشتغال دارند. بنابراین ، به منظور کنترل بیشتر ، باید سهم هر قسمت از طریق تسهیم هزینه دستمزد و عوامل وابسته به آن بر مراکز هزینه مشخص گردد. نحوة تسهیم هزینه حقوق و دستمزد که طی یک آرتیکل به ثبت می رسد ، چنین است :

در این آرتیکل ، جمع حقوق و دستمزد مستقیم ، به حساب کنترل کالای در جریان ساخت و هزینة حقوق و دستمزد غیر مستقیم کارخانه و هزینه های وابسته به حقوق و دستمزد مستقیم و غیر مستقیم کارخانه مانند حق بیمه های اجتماعی سهم کارفرما ، حق بیمه بی کاری ، دو در هزار سهم صندوق کار آموزی ، مزایای پایان خدمت کارکنان ، هزینه دستمزد اوقات تلف شده ، فوق العاده های پرداختنی به کارگران شاغل در کارخانه ، حقوق و دستمزد ایام مرخصی و اقلام دیگر مربوط به حقوق و دستمزد مستقیم و غیرمستقیم کارخانه ، به حساب کنترل سربار ساخت ، بدهکار می گردد. در آرتیکل مورد بحث ، کلیه اقلام هزینه مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان توزیع و فروش ، به حساب کنترل سربار توزیع و فروش ، بدهکار می شود.

حساب هایی که در آرتیکل مربوط به هزینه های حقوق و دستمزد ، بستانکار می شوند ، عبارت هستند از :

حساب هزینه بیمه های اجتماعی (سهم کارفرما) ، هزینه بیمه بی کاری ، سهم صندوق کارآموزی و بالاخره حساب کنترل هزینه حقوق و دستمزد.

حساب کنترل کالای در جریان ساخت                     XXXX

حساب کنترل سربار ساخت                                 XXXX

حساب کنترل سربار اداری و تشکیلاتی                  XXXX

حساب کنترل سربار توزیع و فروش                        XXXX

——————-حساب هزینه بیمه های اجتماعی                                 XXXX

——————-حساب هزینة بیکاری                                                   XXXX

——————-حساب ……………

——————-حساب کنترل هزینه حقوق و دستمزد                           XXXX

ثبت تسهیم حقوق و دستمزد به قسمت های مختلف

لازم به توضیح است که زیر اقلام مربوط به سربار قسمت های مختلف ، در دفاتر معین هزینه منعکس می گردد.

ثبت های پرداخت حقوق و دستمزد ، کسور مربوط و هزینه های وابسته به آن :  با مراجعه به آرتیکل مربوط به ثبت لیست ملاحظه می گردد که اقلام قابل پرداخت مندرج در لیست حقوق و دستمزد ، متعدد است و هر یک از آنها در تاریخ معینی پرداخت و به وسیلة دایرة حسابداری به ثبت می رسد.

حقوق و دستمزد کارکنان در پایان هر ماه پرداخت می شود و به این ترتیب ثبت می گردد :

حقوق و دستمزد پرداختنی           XXXX

——————-صندوق (بانک)                       XXXX

پرداخت حقوق و دستمزد …………. ماه کارکنان

در تاریخ پرداخت هر قلم از کسور حقوق و دستمزد ، آرتیکل مربوط به آن در دفاتر ثبت می گردد.

به عنوان مثال : ثبت مربوط به پرداخت مالیات حقوق و دستمزد ماهانه کارکنان که طی چک ، به ضمیمه لیست مربوط ارسال می گردد ، عبارت است از :

مالیات حقوق و دستمزد کارکنان          XXXX

——————-صندوق (بانک)                   XXXX

پرداخت مالیات حقوق و دستمزد ماه ………….

ثبت پرداخت سایر هزینه های وابسته به حقوق و دستمزد نیز در دفاتر به این صورت است.

به عنوان مثال، آرتیکل مربوط به پرداخت هزینه بی کاری، به این صورت ثبت می شود :

حق بیمه پرداختنی         XXXX

——————-صندوق (بانک)                       XXXX

پرداخت حق بیمه بی کاری کارکنان در  …………. ماه

بیشتر بخوانید:

_ _ بیمه فرهنگیان چیست؟
_ مفاصا حساب بیمه چیست؟
_ راس گیری چک چیست؟
_ ثبت سفته در دفتر حسابداری
_ حسابداری مدیریت و هرآنچه که باید از آن بدانید
_ تفاوت چک بین بانکی و چک بانکی
_ صورت مغایرت بانکی چیست؟
_ تراز آزمایشی چیست و چه تفاوتی با ترازنامه دارد؟
_ ‌تسهیم سربار چیست و انواع آن کدامند؟
_ حساب ‌های انتظامی در حسابداری چیست؟
_ علت قطع شدن یارانه + دلایل مسدود شدن حساب متصل یارانه
_ فسخ قرارداد چیست؟ همه چیز درباره فسخ قرارداد کاری
_ سامانه ساد ۲۴ چیست؟ + ویژگی ها و کارایی
_ بازار بورس چیست؟ + عملکرد های بازار سهام (بخش دوم)
_ حسابدار با یک دفتردار چه تفاوت هایی دارند؟
_ ممیز مالیاتی چه کسی است؟ + وظایف، ویژگی ها و اهمیت ممیز مالیاتی در حوزه حسابرسی
_ دفتر حساب کل چیست؟ + کارایی و چرایی استفاده از این دفاتر
_ حسابداری چیست؟ + انواع حسابداری و چرایی اهمیت آن برای یک تجارت
_ از محاسبان قسم خورده تا حسابداران رسمی
_ سوالات متداول درباره مالیات و (مالیات بر ارزش افزوده) در ایران
_ انواع مالیات ها + قوانین مالیاتی ایرانی آمریکایی های مقیم در ایران
_ سازمان بیمه تامین اجتماعی + انواع بیمه ها و قوانین بیمه ای حاکم بر جامعه
_ حسابرسی مالی چیست؟ + هدف اصلی حسابرسی مالی
_ قوانین و مقررات بیمه ایران (سرمایه گذاران خارجی) + تبصره ها
_ حسابداری برای شرکت های نوپا و کوچک (بخش اول)
_ حسابداری برای شرکت های نوپا و کوچک (بخش دوم)
_ حسابرسی داخلی چیست؟ + کاربردها و ویژگی ها برای یک کسب و کار

اگر این مقاله برای شما مفید و کارآمد بود، خوشحال میشویم برای افراد دیگری که به دنبال جواب سوالات خود در این مطلب میگردند، با به اشتراک گذاری این مقاله به آنها کمک کنید.